BITCOIN CÓ PHẢI TÀI SẢN KHÔNG? Trước khi trả lời câu hỏi này, trước hết chúng ta phải tìm hiểu bitcoin là gì và làm sao để có được bitcoin? Bitcoin là một loại tiền tệ kỹ thuật được phát hành dưới dạng phần mềm mã nguồn mở được phát hành năm 2009 bởi một nhân vật bí ẩn có biệt danh Satoshi Nakamoto. Đồng tiền ảo này có thể được trao đổi trực tiếp qua thiết bị Internet mà không cần thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào. Cùng với những đặc tính quan trọng như ẩn danh, giao dịch không cần lệ phí và càng ngày, nó càng được nhiều người tin tưởng và chấp nhận. Làm sao để tìm được Bitcoin? Bitcoin có độ bảo mật cao, xuất hiện và được phân chia hoàn toàn tự động dựa trên các thuật toán và ai cũng có thể sở hữu thông qua việc giải mã các phương trình toán học và đưa ra kết quả, hay còn gọi là "đào". Dàn máy tính cho phương pháp này phải có cấu hình cực kỳ mạnh với các phần mềm máy tính chuyên cho đào Bitcoin được người sử dụng cài đặt. Sau đó, bạn phải đăng ký tài khoản để tham gia mạng lưới Bitcoin. Sau đó bạn cho phần mềm cấu hình vừa được cài đặt chạy thì quá trình đào Bitcoin sẽ tự động diễn ra. Việc đào Bitcon được thực hiện bởi các ứng dụng cài đặt trên máy tính nên bất cứ ai cũng có thể tham gia được. Tuy nhiên, Bitcoin thực sự rất phức tạp, nhất là về mặt kỹ thuật cũng như các thuật toán được đề ra nên bạn phải cân nhắc kỹ trước khi tham gia đầu tư đào. Bitcoin là một loại tiền ảo. Tiền ảo là một loại tiền kỹ thuật số không có sự quản lý, được phát hành bởi những người phát triển phần mềm cũng thường là người kiểm soát hệ thống và được sử dụng, chấp nhận thanh toán giữa các thành viên của một cộng đồng ảo nhất định. (Theo định nghĩa của Ngân hàng Trung ương Châu Âu). Như vậy, có thể hiểu bitcoin là loại tiền chỉ được công nhận, giao dịch trong một cộng đồng, tổ chức. Những cộng đồng này tự tạo ra bitcoin để lưu hành nhằm mục đích dùng để trao đổi, mua bán hàng hóa, dịch vụ. Bitcoin không phải một loại tiền tệ cũng như ngoại. Tuy nhiên đối với pháp luật Việt Nam vẫn chưa có khái niệm cụ thể về tiền song bitcoin không được sử dụng ở Việt Nam. Nhưng một số trường hợp nhận hàng nước ngoài vẫn có thể sử dụng bitcoin để chi trả. BITCOIN CÓ PHẢI LÀ MỘT LOẠI TÀI SẢN? Trước khi trả lời câu hỏi này, trước hết chúng ta phải tìm hiểu bitcoin là gì và làm sao để có được bitcoin? Bitcoin là một loại tiền tệ kỹ thuật được phát hành dưới dạng phần mềm mã nguồn mở được phát hành năm 2009 bởi một nhân vật bí ẩn có biệt danh Satoshi Nakamoto. Đồng tiền ảo này có thể được trao đổi trực tiếp qua thiết bị Internet mà không cần thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào. Cùng với những đặc tính quan trọng như ẩn danh, giao dịch không cần lệ phí và càng ngày, nó càng được nhiều người tin tưởng và chấp nhận. Làm sao để tìm được Bitcoin? Bitcoin có độ bảo mật cao, xuất hiện và được phân chia hoàn toàn tự động dựa trên các thuật toán và ai cũng có thể sở hữu thông qua việc giải mã các phương trình toán học và đưa ra kết quả, hay còn gọi là "đào". Dàn máy tính cho phương pháp này phải có cấu hình cực kỳ mạnh với các phần mềm máy tính chuyên cho đào Bitcoin được người sử dụng cài đặt. Sau đó, bạn phải đăng ký tài khoản để tham gia mạng lưới Bitcoin. Sau đó bạn cho phần mềm cấu hình vừa được cài đặt chạy thì quá trình đào Bitcoin sẽ tự động diễn ra. Việc đào Bitcon được thực hiện bởi các ứng dụng cài đặt trên máy tính nên bất cứ ai cũng có thể tham gia được. Tuy nhiên, Bitcoin thực sự rất phức tạp, nhất là về mặt kỹ thuật cũng như các thuật toán được đề ra nên bạn phải cân nhắc kỹ trước khi tham gia đầu tư đào. Bitcoin là một loại tiền ảo. Tiền ảo là một loại tiền kỹ thuật số không có sự quản lý, được phát hành bởi những người phát triển phần mềm cũng thường là người kiểm soát hệ thống và được sử dụng, chấp nhận thanh toán giữa các thành viên của một cộng đồng ảo nhất định. (Theo định nghĩa của Ngân hàng Trung ương Châu Âu). Như vậy, có thể hiểu bitcoin là loại tiền chỉ được công nhận, giao dịch trong một cộng đồng, tổ chức. Những cộng đồng này tự tạo ra bitcoin để lưu hành nhằm mục đích dùng để trao đổi, mua bán hàng hóa, dịch vụ. Bitcoin không phải một loại tiền tệ cũng như ngoại. Tuy nhiên đối với pháp luật Việt Nam vẫn chưa có khái niệm cụ thể về tiền song bitcoin không được sử dụng ở Việt Nam. Nhưng một số trường hợp nhận hàng nước ngoài vẫn có thể sử dụng bitcoin để chi trả. Có rất nhiều nơi ở nước ngoài chấp nhận Bitcoin làm phương tiện thanh toán như Overstock, Dish, Cheapair.. Bitcoin vẫn tồn tại, nhưng không được phép sử dụng 1. Về giao dịch thanh toán bằng bitcoin Theo khoản 1 Điều 1 Nghị định 80/2016/NĐ-CP, phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt sử dụng trong giao dịch thanh toán (sau đây gọi là phương tiện thanh toán), bao gồm: Séc, lệnh chi, ủy nhiệm chi, nhờ thu, ủy nhiệm thu, thẻ ngân hàng và các phương tiện thanh toán khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. Phương tiện thanh toán không hợp pháp là các phương tiện thanh toán không thuộc các đối tượng trên. Cũng tại Chỉ thị 10/CT-TTg, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan như Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính, Bộ Công an.. kiểm soát, ngăn chặn và xử lý việc thực hiện các giao dịch (bao gồm phát hành, giao dịch, môi giới) liên quan đến tiền ảo trái pháp luật. Như vậy, bitcoin không phải là phương tiện được phép thanh toán trên thị trường. Hay nói cách khác, bitcoin không được phép dùng để thay thế tiền mặt hoặc phương tiện thay thế tiền mặt như (séc, lệnh chi) trong các giao dịch mua bán. 2. Về hoạt động đầu tư và kinh doanh bitcoin Hiện nay, việc kinh doanh bitcoin không được quy định trong bất cứ văn bản nào trong hệ thống pháp luật Việt Nam, cụ thể: - Tại Quyết định 27/2018/QĐ-TTg, kinh doanh bitcoin không được liệt kê trong hệ thống ngành, nghề kinh tế Việt Nam. - Tại Điều 6 của Luật Đầu tư 2020, bitcoin không được liệt kê là một trong những ngành, nghề kinh doanh bị cấm đầu tư. Hiện nay, pháp luật Việt Nam không chính thức cho phép kinh doanh bitcoin nhưng lại cũng không quy định rõ việc cấm kinh doanh bitcoin. Vì vậy, tình trạng kinh doanh và đầu tư đối tượng này vẫn được diễn ra. Sử dụng bitcoin có thể bị xử lý hình sự Căn cứ điểm d, khoản 6, Điều 26 Nghị định 88/2019/NĐ-CP về vi phạm quy định về hoạt động thanh toán, việc sử dụng bitcoin có thể bị xử phạt như sau: "6. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây: D) Phát hành, cung ứng, sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự." Đồng thời, tại Điều 206 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi, bổ sung 2017 quy định về Tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng như sau: "1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây gây thiệt hại cho người khác về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm: H) Phát hành, cung ứng, sử dụng phương tiện thanh toán không hợp pháp; làm giả chứng từ thanh toán, phương tiện thanh toán; sử dụng chứng từ thanh toán, phương tiện thanh toán giả;" Căn cứ quy định trên, nếu tham gia mua bán Bitcoin thì được coi hành vi trái pháp luật, tùy từng mức độ có thể sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Như vậy, quy định về Bitcoin theo pháp luật Việt Nam vẫn còn chưa chi tiết. Hiện nay, Quốc hội đang trong quá trình xây dựng khung pháp lý về đối tượng này. Ngoài ra trên trang web mua bán bitcoin đều cảnh báo rủi ro: "Giao dịch phái sinh thị trường OTC là rủi ro. Nó không phù hợp cho tất cả mọi người và nó có thể dẫn đến việc mất toàn bộ vốn của bạn. Vui lòng xem xét Danh mục sản phẩm, Công bố rủi ro và Thỏa thuận khách hàng của chúng tôi trước khi sử dụng các dịch vụ của chúng tôi và đảm bảo rằng bạn hiểu các rủi ro liên quan. Bạn không sở hữu hoặc có bất kỳ quyền lợi gì đến các tài sản cơ bản. Mitrade Holding Ltd không đưa ra lời khuyên, khuyến nghị hoặc ý kiến liên quan đến việc mua, giữ hoặc xử lý các sản phẩm của chúng tôi. Thông tin trên trang web này mang tính tương đối khách quan và không nhắm đến các mục tiêu cá nhân, hoàn cảnh tài chính hoặc nhu cầu của bạn. Hãy tìm kiếm và chọn lọc các lời khuyên phù hợp cho riêng bạn." Vì vậy bạn có thể cân nhắc đến việc đầu tư hay mua bitcoin một cách hợp lý
