Suốt 5 năm chơi và đầu tư tiền ảo, tôi đã rút ra được 50 bài học quý giá này Đây là những chia sẻ của chuyên gia – Chris Dunn, nhà sáng lập Skill Incubator – một startup chuyên đào tạo kỹ năng về tài chính online. Bên cạnh các lĩnh vực như giáo dục và khởi nghiệp, Chris Dunn từng có 5 năm kinh nghiệm đầu tư vào tiền ảo, cũng như Bitcoin từ năm 2013. 1. Ai cũng nghĩ mình là thiên tài trong thị trường chứng khoán đang tăng trưởng (Bull market). Nhưng chỉ các thương nhân tài chính thực sự mới có thể sống sót, thậm chí phát triển mạnh trong thị "trường con gấu" (Bear market) hoặc trong thị trường có biến động mạnh. 2. Tất cả các thị trường đều có chu kỳ phát triển. Đừng sợ sự sụp đổ hoặc các biến động thị trường – đó mới chính là nơi bạn có thể kiếm được nhiều tiền nhất. 3. Có một sự khác biệt lớn giữa giao dịch và đầu tư. 4. Hãy hoàn thành kế hoạch giao dịch trước khi tiếp tục những giao dịch khác. 5. Tất cả mọi thứ đều quan trọng, nhưng việc quản lý tốt sự rủi ro và tiền bạc quyết định tới việc bạn có thể kiếm được hoặc mất tiền. 6. Hãy cẩn thận với những bậc thầy giỏi ứng biến với hiệu ứng Bandwagon trong thị trường tiền ảo. 7. Quyết định loại hình giao dịch hoặc đầu tư bạn sẽ thực hiện và bỏ qua những thứ khác. 8. Đừng chủ quan chỉ vì bạn đã kiếm được rất nhiều tiền trong thị trường tiền ảo mà bạn có thể dễ dàng kiếm tiền tại các thị trường tài chính khác. Hơn 95% các nhà đầu tư thị trường chứng khoán đã mất tiền vì lí do này. 9. Hiện nay cách tốt nhất để giao dịch trong thị trường tiền ảo là – KHÔNG! 10. Cách tốt nhất để kiếm lợi từ bất kỳ thị trường nào là tìm ra thứ bạn nghĩ là chúng sẽ có tiềm năng phát triển (trước khi mọi người tạo ra xu thế) và đầu tư vào chúng với tâm thế sẽ mất 100% vốn. Đó chính là cách để tiếp cận "các nhà đầu tư thiên thần". 11. Bạn không thể kiểm soát thị trường. Điều duy nhất bạn có thể kiểm soát đó chính là các giao dịch, mức độ giao dịch và cách rút lui. 12. Một người gia nhập thị trường có thể hoàn toàn phá hủy "kỹ thuật phân tích tốt". 13. Đừng nhắm mắt làm theo những cảnh báo giao dịch từ bất kỳ ai, đặc biệt là những người xuất hiện ngẫu nhiên trên các phương tiện truyền thông hoặc phòng chat. 14. Tất cả các dự án tiếp thị tài chính liên kết mạng lưới đều là mô hình Ponzi. 15. Nếu bạn muốn thay đổi cuộc sống bằng một khoản tiền nhất định nào đó, đừng làm gì cả trong vòng ít nhất 30 ngày. 16. Giao dịch không phải là sự lựa chọn đứng đầu hoặc nằm ở đáy trong một thị trường, mà là việc nắm bắt tốt những động thái. 17. Đừng biến một giao dịch nhỏ thất bại thành một khoản đầu tư lớn. 18. Đừng đặt mục tiêu lợi nhuận hằng ngày, nên đặt mục tiêu dài hạn. 19. Học cách sống sót, sau đó phát triển mạnh. 20. Các chỉ báo tốt nhất trên biểu đồ là giá cả và khối lượng. Bạn có thể sử dụng những người khác, nhưng điều đó không nhất thiết khiến bạn trở thành một nhà kinh doanh có lợi nhuận cao. 21. Các xu hướng đi qua và để lại những gì phù hợp nhất. 22. Đừng cố gắng chọn vị trí đứng đầu trong một thị trường. Thị trường là nơi cho bạn biết mọi thứ khi kết thúc các xu hướng. 23. Không giao dịch trước các sự kiện lớn, vì không thể dự đoán được thị trường sẽ có những biến động như thế nào. 24. Thách thức lớn nhất đối với các nhà kinh doanh chính là bản ngã của họ 25. Bạn có thể mất 50% giao dịch nhưng vẫn có lợi nếu bạn quản lý tốt những rủi ro. 26. Những doanh nhân và CEO giỏi nhất thường làm việc cho các thương nhân và nhà đầu tư tồi tệ nhất. 27. Những người có khả năng tư duy tốt để đầu tư thường làm các nghề như nhân viên cứu hỏa, phi công, cảnh sát. 28. Tránh tạo ra các nhóm tệ hại như những gì mà họ đang có. 29. Bạn sẽ làm gì mỗi khi mắc sai lầm? Đừng đánh bại bản thân mỗi khi bạn phạm sai lầm, chỉ cần học hỏi và cố gắng không mắc sai lầm đó lần thứ hai. 30. Không xử lý hoặc trao đổi tiền ảo như một tài khoản ngân hàng. Bạn không thực sự sở hữu số tiền đó, trừ khi bạn có thể kiếm soát được các mã khóa cá nhân. 31. Thị trường tiền điện tử là một thị trường 24/7/365. Bạn không thể nắm bắt tất cả mọi giao dịch. Nếu bạn có bỏ lỡ, đừng lo sẽ có ngay các giao dịch khác. 32. Đừng đầu tư vào Bitcoin trừ khi bạn hiểu thật rõ về chúng. 33. Bạn có thể kiếm tiền qua các giao dịch trên Momentum và quảng cáo "coin rác", chỉ cần không đầu tư dài hạn. 34. Nên tránh xa những đồng tiền coin có khối lượng giao dịch và vốn hóa thị trường thấp. Vì chúng dễ dàng bị thao túng và bạn sẽ bị mắc kẹt. 35. Không buôn bán với số tiền bạn cần cho sinh hoạt phí. Vì một lí do nào đó nó được gọi là "vốn rủi ro". 36. Hãy coi bản thân như một gã thợ săn, hãy để giành đạn cho những cuộc săn lớn. 37. Khi thị trường có biến động mạnh là khi các giao dịch về tiền kỹ thuật số giảm. 38. Giao dịch và đầu tư khiến cho các cảm xúc như sợ hãi, tham lam, do dự luôn hoạt động mạnh. 39. Điều khó nhất trong kinh doanh chính là.. KHÔNG CÓ GÌ. Đây cũng chính là một trong những lợi thế lớn nhất. 40. Một "thị trường bong bóng" không có nghĩa là nó sẽ sập. Bitcoin đã trải qua rất nhiều lần như thế, và sau mỗi lần nó lại tăng giá. 41. Hãy quản lý những giao dịch theo cách mà bạn sẽ không có bất kỳ hối tiếc nào nếu như xảy ra rủi ro. 42. Học cách suy nghĩ như một "kẻ ngược đời". Nếu bạn muốn kinh doanh và đầu tư đừng nghe bất kỳ ý kiến gì từ mọi người xung quanh. 43. Nên thiết lập các biểu đồ giao dịch ngắn hạn. Vì khung thời gian càng dài, càng có nhiều biến số ảnh hưởng tới giá và khó đưa ra dự đoán về giá. 44. Bạn có thể nhận ra một số điều kiện thị trường rất tốt cho việc thực hiện giao dịch, nơi mà các điều kiện khác khiến bạn phải khổ sở để vượt qua. 45. Hơn 90% Cryptocurrency cuối cùng đều đi tới con số không. Vì vậy hãy đầu tư cho hợp lý. 46. Không làm chủ được những giao dịch, kỹ năng bị đánh giá thấp đó chính là những lí do khiến bạn bị mất tiền hoặc mất rất nhiều tiền. 47.3 vấn đề lớn đối với các nhà kinh doanh đó là giao dịch quá khả năng vốn, do dự về các giao dịch và đóng giao dịch khi mọi thứ vẫn còn nguyên vẹn. 48. Bạn có thể kiếm được tiền từ công việc hoặc từ một lần giao dịch, đừng cảm thấy mỗi ngày như một cuộc đua. Cuộc chơi vẫn còn dài. Hãy kiên nhẫn chờ đợi để xem những màn kịch hay nhất sẽ diễn ra. 49. Đừng tin tưởng bất kỳ ai để giao dịch thay bạn. Nên quản lý các khoản đầu tư cho riêng bạn hoặc giao dịch bí mật. 50. Thường xuyên cập nhật các thông tin như là họ đang cố gắng có được những lượt view và cú nhấp chuột. Họ không để ý tới những lợi ích tốt nhất của bạn hoặc cố giúp bạn kiếm tiền. 50 bài học đắt giá từ nhà sáng lập Skill Incubator về đầu tư tiền ảo 1. Hãy học cách sống sót sau biến động và sau đó tập trung phát triển thật mạnh. 2. Tạm thời bỏ qua những mục tiêu ngắn hạn hàng ngày mà thay vào đó là mục tiêu dài hạn. 3. Đừng vì thất bại nhỏ mà đánh mất cơ hội lớn. 4. Việc nắm bắt tốt những động thái của thị trường mới việc quan trọng, là tiền đề cho giao dịch thành công hay thất bại. 5. Muốn thay đổi cuộc sống bằng một khoản tiền nhất định nào đó, tạm thời đừng làm gì cả trong vòng ít nhất 30 ngày. 6. Mô hình Ponzi đều có mặt trong tất cả các dự án tiếp thị tài chính liên kết mạng lưới. 7. Đừng nghe theo bất kỳ ai, nhất là những người xuất hiện ngẫu nhiên trên phương tiện truyền thông. 8. Kỹ thuật phân tích tốt có thể bị phá hủy bất cứ lúc này khi xuất hiện một người mới gia nhập thị trường. 9. Bạn hoàn toàn không thể kiểm soát thị trường. Bạn chỉ có thể kiểm soát được các giao dịch, mức độ giao dịch và cách rút lui. 10. Cách kiếm tiền tốt nhất đó chính là tìm thấy được tiềm năng phát triển và đầu tư chúng, với tâm thế sẽ mất 100% vốn, nhưng tiềm năng đó phải được tìm thấy trước khi mọi người tạo ra xu thế. 11. Lúc thị trường chứng khoán đang tăng (Bull market) ai cũng nghĩ mình là thiên tài. Nhưng khi thị trường đang giảm (Bear market) hoặc thị trường đang có nhiều biến động thì chỉ có những thiên tài mới thực sự sống sót và phát triển. 12. Đừng ngại đối mặt với sự sụp đổ hoặc biến động của thị trường. Vì đây là nơi bạn có thể kiếm được nhiều tiền nhất. Hãy nhớ rằng thị trường đều có chu kỳ phát triển của nó. 13. Hãy phân biệt sự khác biệt lớn của giao dịch và đầu tư. 14. Hoàn tất kế hoạch giao dịch trước khi tiến hành một giao dịch khác. 15. Khi bạn quản lý tốt tiền bạc và những rủi ro sẽ quyết định đến kết quả bạn kiếm được tiền hoặc sẽ mất tất cả. 16. Hãy thận trọng với những bậc thầy giỏi ứng biến với hiệu ứng Bandwagon trong thị trường tiền ảo. 17. Loại hình giao dịch hoặc đầu tư sẽ thực hiện là 2 quyết định rất quan trọng. 18. Không phải bất cứ ai kiếm được nhiều tiền trong thị trường tiền ảo đều có thể kiếm được nhiều tiền trong thị trường tài chính khác. Rất nhiều (95%) nhà đầu tư thị trường chứng khoán đã thất bại vì lí do này. 19. Hiện nay KHÔNG có cách tốt nhất để giao dịch trong thị trường tiền ảo. 20. Mối quan hệ giữa khối lượng và giá cả hoặc bất cứ một công cụ nào khác đều không phải là thứ giúp cho bạn thu lại nhiều lợi nhuận. 21. "Cá mập" thường xuyên tung tin nhằm thu hút lượt view và nhấp chuột và mặc nhiên họ không có trách nhiệm giúp bạn kiếm tiền. 22. Khi đầu tư hoặc giao dịch đừng giao phó có bất cứ ai. Nên giao dịch cho riêng mình và bí mật. 23. Đừng vội vàng vì đây là một cuộc đua dài hơi. Rất nhiều bất ngờ đang chờ bạn phía trước. 24. Giao dịch quá khả năng vốn, do dự về các giao dịch và đóng giao dịch khi mọi thứ vẫn còn nguyên vẹn là 3 vấn đề lớn đối với các nhà kinh doanh. 25. Lí do khiến bạn mất tiền hoặc có thể mất rất nhiều tiền vì không làm chủ được những giao dịch và kỹ năng thấp. 26. Hãy cân nhắc thật kỹ khi đầu tư để giảm thiểu rủi ro. Vì hiện nay có đến 90% Cryptocurrency cuối cùng đều đi tới con số không. 27. Hãy quan sát kỹ những tín hiệu của thị trường để nắm bắt những cơ hội. 28. Khung thời gian càng dài thì càng có nhiều biến số ảnh hưởng tới giá và khó đưa ra dự đoán về giá. Nên rút ngắn biểu đồ giao dịch ngắn hạn. 29. Muốn kinh doanh và đầu tư đừng nghe bất kỳ ý kiến gì từ mọi người xung quanh và hãy suy nghĩ như một kẻ ngược đời. 30. Hãy quản lý những giao dịch theo cách mạnh dạn, chắc chắc mà bạn sẽ không hối tiếc nào nếu như xảy ra rủi ro. 31. Khi xu hướng đi qua và chắt lọc lại những gì phù hợp nhất cho thị trường. 32. Trước khi những sự kiện lớn xảy ra, nhà đầu tư nên thận trọng trước các giao dịch vì có thể thị trường sẽ chịu vài biến động. 33. Nguyên tắc quan trọng của nhà đầu tư là bảo tồn vốn và quản lý những rủi ro. 34. Thách thức lớn nhất đối với các nhà kinh doanh chính là cái tôi của họ. 35. Quan trọng nhất sau khi mắc sai lầm đó là đừng để vấp phải sai lầm đó lần thứ 2. 36. Thị trường tiền điện tử là thị trường 24/7/365 và chúng ta không thể nắm bắt tất cả mọi giao dịch. Nhưng đừng lo nếu bạn bỏ lỡ, sẽ có ngay các giao dịch khác. 37. Momentum và quảng cáo "coin rác" cũng là một kênh kiếm tiền, chỉ cần không đầu tư dài hạn. 38. Không sử dụng tiền sinh hoạt phí cho việc buôn bán, vì nó rất rủi ro. 39. Khi thị trường có biến động mạnh cũng là lúc các giao dịch về tiền kỹ thuật số giảm. 40. KHÔNG CÓ GÌ vừa là khó khăn nhưng cũng vừa là lợi thế lớn nhất trong kinh doanh. 41. Thị trường là nơi cho bạn biết mọi thứ khi kết thúc các xu hướng vì thế đừng cố gắng chọn vị trí đứng đầu. 42. Thường những người làm công việc phi công, cảnh sát hoặc nhân viên cứu hỏa có khả năng tư duy đầu tư tốt. 43. Những CEO giỏi nhất thường làm việc cho các ông chủ tồi. 44. Nên hạn chế tham gia vào hội nhóm "kém chất lượng". 45. Không được xử lý hoặc trao đổi tiền ảo như một tài khoản ngân hàng. Vì bạn không thực sự sở hữu số tiền đó, trừ khi bạn có thể kiểm soát được các mã khóa cá nhân. 46. Nếu muốn đầu tư vào Bitcoin thì bạn phải có kiến thức và hiểu thật rõ về chúng. 47. Những đồng tiền coin có khối lượng giao dịch và vốn hóa thị trường thấp bạn nên tránh xa. Vì chúng dễ dàng bị thao túng và mất tính thanh khoản. 48. Đối với người đầu tư thông minh họ thường dồn "sức lực" vào một hoặc một vài đầu tư lớn. 49. Trạng thái cảm xúc sợ hãi, tham lam, do dự luôn hoạt động mạnh khi bạn tham gia giao dịch và đầu tư. 50. Bitcoin đã trải qua rất nhiều lần biến động tăng – giảm nhưng sau đó vẫn tăng giá. Điều đó có nghĩa "thị trường bong bóng" không có nghĩa là nó sẽ sập. Trên đây là 50 bài học vô cùng quý giá mà chuyên gia Chris Dunn tích lũy được sau 5 năm bản thân ông chơi và đầu tư tiền ảo. Những bài học này chắc chắn sẽ là kinh nghiệm tốt nhất cho những ai đã, đang và sẽ đầu tư vào lĩnh vực này.
