Truyện ngắn là gì? Kỹ thuật viết truyện ngắn

Thảo luận trong 'Thư Viện VOZ' bắt đầu bởi Wall-E, 5 Tháng mười một 2022.

  1. Wall-E

    Wall-E Senior Member

    Bài viết:
    Tìm chủ đề
    291
    Truyện ngắn là gì?

    Theo hầu hết các Nhà nghiên cứu văn học thì truyện ngắn là một tác phẩm tướng tượng ngắn hơn một cuốn tiểu thuyết. Hầu hết truyện ngắn có thể đọc luôn một lúc. Truyện ngắn là một trong các thể loại lâu đời nhất của văn chương. Ngay từ kỷ nguyên 300. B. C, những câu chuyện đã được chép ra ở Ai Cập. Thánh kinh bao gồm những câu chuyện ngắn gọi là Parables dùng để dạy dỗ, đề cao luân lý, đức hạnh. Tại Ấn Độ, những mẩu chuyện đạo, thực chất là những truyện ngắn dùng để phụ giảng vào phần giáo lý rất thịnh hành dưới thời Đức Phật Thích Ca (500-400B. C)

    Trong số những truyện ngắn cổ điển nổi tiếng phải kể đến hai tuyển tập xuất hiện vào thời Trung cổ. Đó là cuốn The Decameron (khoảng 1349-1353) gồm một trăm truyện của Nhà Văn nước Ý và cuốn The Cantebury Tales (khoảng 1385-1400) là một tuyển tập gồm 24 truyện ngắn của Nhà thơ người Anh tên Geoffrey Chaucer. Bộ Liêu Trai Chí Dị (khoảng 1707 đời Khang Hy, Nhà Thanh) cũng là một tác phẩm xuất sắc của Trung Hoa.

    Suốt thế kỷ 19, có rất nhiều Nhà Văn bắt đầu coi truyện ngắn là một thể chuyên biệt của văn chương. Edgar Allan Poe, Nhà Văn kiêm phê bình gia của Mỹ có lẽ là một tác giả đầu tiên phân tích và coi truyện ngắn là một thể loại văn học riêng. Trong một vài bài viết, ông đã chỉ rõ những xúc động mạnh mẽ của tình cảm con người như nỗi sợ hãi, sự ngạc nhiên có thể đạt tới qua truyện ngắn.

    Cuốn sách đầu tiên bàn về truyện ngắn là cuốn The Philosophy Of The Short Story (1901) của Brander Mathews, một phê bình gia Hoa Kỳ. Cuốn sách này chuyên chở nhiều ý tướng của Poe.

    Các Nhà Văn viết truyện ngắn đã phát triển một số kỹ thuật văn chương trong đó phải kể lối kết thúc bất ngờ hoặc nhận thức trực giác (surprise ending and epiphany). Hầu hết lối kết thúc bất ngờ bao gồm một biến cố ngoài tiên liệu hoặc một sự giải thích để tiết lộ cho độc giả biết. Lối kết thúc này là đặc phẩm của O'Henry, một Nhà Văn chuyên viết truyện ngắn Hoa Kỳ cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Ông đã sử dụng kỹ thuật này trong các truyện The Furnished Room (1904), The Gift Of The Magi (1905) và trong nhiều truyện ngấn khác. Còn nhận thức trực giác là một lời bình luận bất ngờ, một biến cố hoặc một biểu tượng có thể dùng bất cứ lúc nào trong câu chuyện để giải thích ý nghĩa của một diễn biến phức tạp. James Joyce, một Nhà Văn Ái Nhĩ Lan đầu thế kỷ 20 đã dùng kỹ thuật này trong các truyện ngắn của ông, trong đó có thể kể The Party (1888) và The Lady And The Dog (1899). Một số Nhà Văn về sau cũng bắt chước lối viết truyện ngắn này như các Nhà Văn Hoa Kỳ John Cheevor, John O'Hara và John Updike.

    [​IMG]

    Kỹ thuật viết truyện ngắn hay

    Truyện ngắn lấy một khoảnh khắc trong cuộc đời một con người mà dựng lên. Có khi nhân vật đặt trước một vấn đề phải băn khoăn, suy nghĩ, lựa chọn, quyết định. Có khi chỉ là một cảnh sống làm việc bình thường, trong đó nhân vật biểu lộ ý chí tình cảm của mình. Có khi có những hành động mãnh liệt những tình tiết éo le. Có khi chỉ là một tâm trạng, một nỗi vui buồn, một ý tình chớm nở. Nhưng phải chọn khoảnh khắc mà nhân vật thể hiện đầy đủ nhất trong khía cạnh cần thể hiện, dưới đây là các kỹ thuật cá nhân để viết lên 1 tác phẩm truyện ngắn hay.

    Đọc thật nhiều truyện ngắn


    Không gì giúp bạn 'học' cách viết truyện ngắn hay cho bằng đọc nhiều truyện ngắn hay. Ghi chú văn phong và cách họ tận dụng dùng ít chữ. Hãy chọn những tác giả bạn thích, và cũng nên chọn một số 'cổ điển.'Chú ý cách tác giả phát triển nhân vật, viết đối thoại, và cấu tạo cốt truyện.

    Thu thập ý cho câu truyện


    Ngẫu hứng có thể bùng lên bất cứ lúc nào, vì thế mang sổ tay theo bạn bất cứ nơi nào bạn đi để có thể viết xuống những ý truyện chợt đến.

    Chọn một ý và bắt đầu nền tảng cho truyện ngắn


    Ít nhất, một câu truyện nên có phần khai triển (câu chuyện dẫn đến điểm cao nhất), diễn tiến tăng dần (các biến cố dẫn đến điểm ngoặc), một tuyệt đỉnh (điểm xoay trong truyện mang đến xung đột giữa những nhân vật hoặc trong bản thân nhân vật), diễn tiến lắng dần (truyện của bạn bắt đầu kết thúc), và một giải pháp (một kết thúc thỏa mãn cho câu chuyện qua đó xung đột chính được giải quyết -- hoặc không được). Hãy di chuyển tới lui từ ý tưởng ban đầu (nó có thể là hoặc không là phần đầu câu chuyện), và hỏi "Điều gì xảy ra kế tiếp?" hoặc "Điều gì trước điều này?"

    Phải biết các nhân vật của bạn


    Để câu truyện đáng tin, các nhân vật phải đáng tin, và những hành động của họ nên nói rõ họ là ai. Nói cách khác, bạn nên hiểu rõ các nhân vật của bạn, từ những động cơ chính của họ là gì cho đến thức ăn khoái khẩu của họ. Bạn không bỏ tất cả những chi tiết này vào truyện, nhưng bạn càng biết, các nhân vật càng trở nên sống động, cả cho bạn lẫn độc giả. Đôi khi hữu ích khi chỉ cần lắng nghe những mẫu đàm thoại không quan trọng giữa các nhân vật trong đầu bạn, mặc dù chúng không có trong câu truyện. Nếu bạn thấy dễ, hãy viết một bảng liệt kê, mang tên nhân vật, và viết tất cả thuộc tính bạn nghĩ ra được, từ chỗ đứng của họ trong ban nhạc cho đến màu sắc họ ưa thích. Viết tất cả ra.

    Giới hạn chiều dài câu truyện


    Một tiểu thuyết có thể diễn ra hàng triệu năm và bao gồm rất nhiều tình tiết phụ, rất nhiều địa điểm, và một đoàn quân các vai phụ. Những biến cố chính trong truyện ngắn chỉ nên xảy ra trong một thời điểm ngắn (những ngày hoặc ngay cả phút giây), và bạn thật không thể khai triển hiệu quả quá một cột truyện, hai hoặc ba nhân vật chính, và một bối cảnh. Nếu câu truyện bạn rộng quá, nó phải là một tiểu thuyết.

    Quyết định xem ai kể chuyện


    Có ba điểm chính từ đó kể ra một câu truyện: Ngôi thứ nhất ( "Tôi"), ngôi thứ hai ( "bạn"), và ngôi thứ ba ( "anh ấy" hoặc "chị ấy"). Trong truyện ngôi thứ nhất, một nhân vật kể chuyện; trong truyện ngôi thứ hai thì độc giả là nhân vật trong truyện; và trong ngôi thứ ba, một người kể truyện là ngoại cuộc. (Truyện ngôi thứ hai rất hiếm được dùng) Nhớ rằng những người kể truyện ngôi thứ nhất chỉ có thể kể những gì họ biết (tức là giới hạn vào những gì họ thấy trước hết hoặc được người khác kể lại), trong khi đó những người kể truyện ngôi thứ ba có thể biết mọi thứ và khai thác những suy nghĩ của mỗi nhân vật, hoặc bị giới hạn chỉ bởi điều có thể quan sát được.

    Bắt đầu viết


    Tùy vào thể nào bạn phát thảo cốt truyện và nhân vật, tiến trình viết thực ra chỉ đơn giản là chọn đúng từ. Tuy nhiên, nhìn chung, viết thật là gian khổ. Bạn có thể không biết các nhân vật và cốt truyện của bạn như là bạn nghĩ, nhưng điều này không quan trọng gì. Dàn bài không phải cứ giống như câu truyện, và thực ra, viết truyện là cách duy nhất để hoàn thành câu truyện.

    Mở đầu sinh động


    Trang đầu tiên---có người thì nói là câu đầu tiên---của bất kỳ bài viết nào cũng nên bắt lấy sự chú ý của độc giả và khiến họ muốn đọc nữa. Mở đầu nhanh gọn rất quan trọng trong truyện ngắn vì bạn không có nhiều chỗ để kể chuyện của bạn. Đừng la cà giới thiệu dài dòng về những nhân vật hoặc những diễn tả không quan trọng về bối cảnh: Hãy vào ngay cốt truyện, và tiết lộ chi tiết về các nhân vật và bối cảnh từng mảnh một khi bạn tiếp tục kể.

    Tiếp tục viết


    Chắc chắn bạn phải đụng mô đất trên đường để hoàn thành câu truyện của bạn. Tuy thế, bạn phải khắc phục chúng. Giành riêng thời giờ viết mỗi từng ngày, và đặt mục đích thực hiện, chẳng hạn, một trang mỗi ngày. Cho dù bạn chấm dứt bằng cách vứt đi những gì bạn viết ngày đó, bạn cũng đã viết và suy nghĩ về câu truyện đó rồi, và điều này sẽ giúp bạn tiến tới về lâu về dài.

    Hãy để câu truyện tự viết


    Khi bạn viết truyện của bạn, có lẽ bạn muốn thay đổi cốt truyện theo hướng khác so với bạn đã hoạch định, hoặc bạn có lẽ muốn thay đổi điểm chính hoặc vứt bỏ một nhân vật. Hãy lắng nghe các nhân vật của bạn nếu họ nói với bạn một điều gì đó khác đi, và đừng sợ viết nháp kế hoạch của bạn lại nếu bạn có thể làm câu truyện hay hơn khi bạn tiếp tục.

    Xem lại và sửa chữa


    Khi viết xong, hãy xem lại xuyên suốt câu truyện và sữa chữa những lỗi kỹ thuật, cũng như lỗi lý luận. Nói chung, phải biết chắc câu truyện trôi chảy và các nhân vật và vấn đề của họ được trình bày ra và giải quyết một cách thích đáng. Nếu bạn có thời giờ, quên đi câu truyện đã hoàn thành đó trong vòng vài ngày hoặc vài tuần trước khi sửa chữa. Tách bạn khỏi câu truyện như vậy sẽ giúp bạn thấy được nó rõ hơn khi bạn cầm nó lên lại.

    Hỏi ý kiến


    Gửi truyện đã được sửa chữa của bạn cho một số bạn thân hoặc họ hàng để họ xem lại, sửa chữa, và đưa ý kiến.